ارزیابی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری شهری با استفاده از تحلیل عاملی (مطالعه موردی: شهر مریوان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

3 استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

4 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

صنعت گردشگری یکی از عرصه‌های نو و زمینه‌های جدید مورد مطالعه علوم مختلف بوده و امروزه از جهات گوناگون، مورد توجه کشورها واقع شده است. گردشگری برای شهرها به لحاظ مزایای خاصی که به دنبال دارد، دارای اهمیت است و آن را می‌توان روشی مطمئن با چشم اندازی روشن برای توسعه پایدار معرفی کرد. در این پژوهش عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری شهری در شهر مریوان مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش با توجه به نوع هدف، کاربردی است، و از نظر ماهیت و روش از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی به شمار می‌آید. جامعه آماری پژوهش، شهروندان شهر مریوان می‌باشد که با استفاده از فرمول کوکران ۳۸۶ خانوار به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده و از آن‌ها به صورت تصادفی ساده پرسشنامه تکمیل گردیده و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است.در زمینه روایی و اعتبار ابزار گردآوری داده‌ها نیز پرسشنامه اولیه بین کارشناسان و اساتید توزیع شده و پس از اصلاحاتی از طرف آنان (نظر سنجی از آن‌ها)، پرسشنامه نهایی تنظیم گردید و سپس با تکمیل پرسشنامه به نمونه‌ای ۲۰ نفری (پیش آزمون) پایایی آن به دست آمده بطوریکه ضریب آلفای کورنباخ
797/0 بوده که نشان از سطح بالای اعتماد پرسشنامه می‌باشد.نتایج تحقیق حاکی از آن است که در روش تحلیل عاملی از ترکیب ۲۹ متغیر مورد مطالعه شش عامل شناسایی شده که ۴.۷۴ درصد از واریانس اثرات گردشگری را در شهرستان مریوان تفسیر می‌کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of factors affecting the development of urban tourism (Case Study: City of Marivan)

نویسندگان [English]

  • Ramin Cheraghy 1
  • Abolfazl Moradi 2
  • Hamed Ghadermarzi 3
  • Farivosh Namdari 4
1 Ph.D. in Geography & Rural Planning, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
2 Ph.D. Student in Geography & Rural Planning, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
3 Assistant prof. of Geography & Rural Planning, Kordestan University, Sannandaj, Iran
4 M.Sc. in Geography & Rural Planning, Karazmi University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The tourism industry is one of the new areas and new areas of science and the study of various aspects today, is considered countries. Tourism to cities in search has certain advantages, it is important to be a reliable method with a clear vision for sustainable development introduced. Affecting factors on urban tourism development of Marivan city are investigated in this study. This research according to its purpose is applied, and according to its nature and method is considered descriptive-analytical. Statistical society of this research is Citizens of Marivan city thatand using the formula of TA Kukran household a sample of randomly selected survey questionnaire and to analyze the data, SPSS software is used. Reliability and validity of the data collection instrument Initial questionnaires were distributed among experts and professors of the reforms on their behalf (the survey), the questionnaire was adjusted The questionnaire was then completed by a sample of 20 subjects (pre-test) alpha coefficient of reliability was obtained as Kvrnbakh 797/0, which indicates a high level of confidence questionnaire. The results show that the combined factor analysis of 29 variables studied, six factors were identified that 74, 4% of the variance in the tourist city of Marivan interprets of the six factors identified in the Development Services - infrastructure as the most important factor is the first factor that has managed only 40. 3% of variance with Eigen values 8. 77 explain research. The research findings showed that the positive effects (67%)

کلیدواژه‌ها [English]

  • urban tourism
  • sustainable development
  • city of Marivan
  • factor analysis
اجل، ال.دیوید(۱۳۸۸).مدیریت گردشگری میراثی برای آینده، ترجمه علیرضا موسائی و حمیدرضا جعفری، سازمان انتشارات جان دانشگاهی
اشرفی، یوسف (۱۳۸۸).CDS رویکردی جدید در برنامه‌ریزی شهری در رویکردی تحلیلی، فصلنامه مدیریت شهری، شماره ۳۶می، ۲۳ افشانی، سید رضا، مرتضی حسینی و زینب رامشه (1384). فرازی بر spss 14، انتشارات بیشه، تهران.
بهرامی، رحمت الله، ۱۳۸۹، بررسی قابلیت‌ها و تنگناهای توسعه گردشگری روستایی در استان کردستان، مجموعه مقالات چهارمین کنگره بین‌المللی جغرافیدانان جهان اسلام، زاهدان، ص 15.
پاپلی یزدی، محمد حسین، مهدی، سقایی (۱۳۸۸).گردشگری (ماهیت و مفاهیم) انتشارات سمت
تقوایی، مسعود و پروین شفیعی (۱۳۸۸).کاربرد تحلیل عاملی و خوشه‌ای در ارزیابی فضایی - مکانی مناطق روستایی اصفهان، مجله اقتصاد و توسعه، سال هفدهم، شماره 68، صص ۵۷-68
صادقی، لقمان، ایوب ذوقی و جواد بنی عامریان، (۱۳۹۱).ارزیابی توسعه اکوتوریسم در استان کردستان با مدل استراتژیک SWOT دومین همایش ملی راهکارهای توسعه اقتصادی با محوریت برنامه‌ریزی منطقه ای، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی سنندج، ص5
ضرغامی، حمید (۱۳۸۱). مدل برنامه‌ریزی استراتژیک جهانگردی ایران، جزوه درسی دانشگاه علامه طباطبایی
رحمانی، بیژن، مجید، شمس، ساناز، حاتمی فر(۱۳۸۹).امکان‌سنجی توسعه پایدار گردشگری در شهر ملایر با استفاده از مدل SWOT، فصلنامه جغرافیا و مطالعات محیطی، سال اول، شماره سه، ۱۳
داورخانی، فضیله.مسعود، نیک سیرت (۱۳۸۹).برنامه‌ریزی راهبردی طبیعت گردی در روستاهای نواحی بیابانی، پژوهش‌های روستایی، شماره 4، 43
زاهدی، شمس السادات، ۱۳۸۵، مبانی توریسم و اکوتوریسم پایدار (با تأکید بر محیط زیست).انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ص ۳۹
زنگی آبادی، علی، اسفندیار کهزادی و همکاران (۱۳۸۹).تحلیل عوامل موثر بر گردشگری در استان کردستان با استفاده از مدل راهبردی SWOT، همایش منطقهای توریسم و توسعه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج، ص۳
سرمد، زهره، عباس بازرگان و الهه حجازی (۱۳۷۸).روش‌های تحقیق در علوم رفتاری، چاپ شانزدهم، نشر آگه، تهران
شکویی، حسین، 1354، مقدمه‌ای بر جغرافیای جهانگردی، انتشارات دانشگاه تبریز، ص۱۷
شماعی، علی، جعفر، موسیوند(۱۳۹۰).سطح بندی شهرستانهای استان اصفهان از لحاظ زیرساخت‌های گردشگری با استفاده از مدل AHP و TOPSIS ، مجله مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه ای، سال سوم، شماره ده، ص ۲۹
کینی، پال آر و کولین د.گری (۱۳۷۷).کتاب آموزشی SPSS در محیط ویندوز، ترجمه علیرضا منتظری، انتشارات نشر علوم، تهران.کلانتری، خلیل (۱۳۸۷).پردازش و تحلیل داده‌ها در تحقیقات اجتماعی - اقتصادی، انتشارات فرهنگ صبا، چاپ چهارم، تهران.
مومنی، منصور و على فعال قیومی (1386). تحلیل‌های آماری با استفاده از SPSS، انتشارات کتاب نو، تهران.
موسوی، میر نجف و حسن حکمت نیا (1384). تحلیل عاملی و تلفیق شاخص‌ها در تعیین عوامل موثر بر توسعه‌ای انسانی نواحی ایران، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 6، صص 55-69
محلاتی، صلاح الدین (۱۳۸۰) در آمدی بر جهانگردی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ص6
مشکینی، ابوالفضل، تقی حیدری (۱۳۹۰). ارزیابی توسعه گردشگری شهر زنجان با استفاده از مدل swot، فصلنامه علمی، پژوهشی فضای جغرافیایی، سال یازدهم، شماره ۳۵
کهزادی، اسفندیار، محمد مهدی حسن زاده و همکاران (۱۳۸۹).امکان‌سنجی توانمندی‌های گردشگری استان کهکیلویه و بویر احمد به روش SWOT، همایش منطقه‌ای توریسم و توسعه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج، ص 4
الومسدن، لس (۱۳۸۰).بازاریابی گردشگری، ترجمه محمد ابراهیم گوهریان، دفتر پژوهش‌های فرهنگی
Cities Alliance (2006), City Development Strategy Guideline: Driving Urban Performance, February, Washington D.C.USA
Castellani, V., Sala, S., (2009)." Sustainable performance index for tourism policy development". University of Milano Bicocca, Department of Environmental Science, PiazzedellaScienza I, 2026 Milano, Italy, Tourism Management, 1-10
City Development Strategy Hyderabad, United Nations Human Settlement Programme(Un HABITAT),2004.
Jafari, J., and Zargham, H., (2000), Culture as the Bede rock of Tourism, Multidisciplinary Landscape of Knowledge.Presented at south Anniversary Congress of UNESCO in chine, 8
Gunn (1998), tourism planning & development: to consider in tourism plan making, APA proceeding
Yasarata M.; Altinay L., Burns P., Okumus F., (2009)."Politics and sustainable tourism development - Can they co-exist? Voices from North Cyprus" , Tourism Management, 1-12
Unwto, Tourism Highlights (2007).Edition, (www.unwto.com).
Mac Cannell.Dean (1976).thy tourist: A new thore of thy leisure Class.New York: the Macmillan Press LTD
World Tourism Organization (2000).Tourism 2020 Vision.Vol.6, South Asia, Madrid, Spain:Dibe,S.i
The World Bank office Beijing, Urban/Environment Development Unit, City Development Strategy(CDS) Program In China,2004
World Bank,(2002), City Development Strategy, Report No.3, May